انوار الفقاهه - کتاب الهبه

اشاره

نام کتاب: أنوار الفقاهه- کتاب الهبه موضوع: فقه استدلالی نویسنده: نجفی، کاشف الغطاء، حسن بن جعفر بن خضر تاریخ وفات مؤلف: 1262 ه ق زبان: عربی قطع: وزیری تعداد جلد: 1 ناشر: مؤسسه کاشف الغطاء تاریخ نشر: 1422 ه ق نوبت چاپ: اول مکان چاپ: نجف اشرف- عراق

ص: 1

اشاره

بِسْمِ اللّٰهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِیمِ

و به نستعین

کتاب الهبه

الهبه و الصدقه، بالمعنی الخاص، و العطیه و الهدیه، قیل: إن الصدقه و الهبه و الهدیه بمعنی واحد، و هو بعید، و قیل: إن الهبه و العطیه و النحله بمعنی واحد و هو بعید لأن الظاهر أن العطیه تشمل الهبه و الهدیه فلا یکونان بمعنی واحد و قیل إن العطیه أعم من الوقف و الصدقه و الهبه و الهدیه و السکنی و هو بعید أیضاً أو قیل إن الهبه أعم من الصدقه لاشتراط الصدقه بالقربه دونها و أعم من الهدیه لاشتراط نفل المهدی فی الهدیه علی وجه التعظیم و الإکرام و علی ذلک فمن نذر الهبه بالصدقه و الهدیه و من حلف إن لا یهب حنث بأحدهما دون العکس و هو بعید و قیل إن الفرق بین الهبه و الهدیه إن الهبه تلزم الإیجاب و القبول اللفظیین و الهدیه أعم منها و من الفعلین أو أنها تختص بالفعلین دون القولین و الفرق بین الهبه و الصدقه اقتران الصدقه بالقربه دون الهبه و إن احتاج کل منهما إلی إیجاب و قبول لفظین و هو بعید و قد یظهر من کثیر عدم افتقار الصدقه إلی العقد اللفظی و تفتقر إلی الفعلی و یظهر من آخرین إن الهبه تفید إباحه لا تملیکاً للزوم الإیجاب و القبول اللفظیین فی الهبه فیحصل بهما النقل دون الهدیه فإنها لا تفید نقلًا فلا یحل بها الاستمتاع لو کانت الهدیه جاریه و هو ضعیف لمنع عدم حصول النقل و الانتقال بالإیجاب و القبول الفعلیین و منع عدم حصول الملک و التملیک فی الهدیه لجریان السیره المعلومه و الطریقه المعهوده علی جریان حکم الاملاک علی الهدایا و معاملتها معامله الملک و قد ورد عن الأئمه (علیه السلام) ما یقضی بذلک من أفعالهم و طریقتهم و لم تزل الهدایا تهدی من بعید و تجری علیه أحکام الاملاک و یظهر من بعضهم نقل الاتفاق علی افتقار الهبه إلی الإیجاب و القبول اللفظیین

[فی معنی الهبه]